سرسیم یا وایرشو (Wire Terminal/Cable Lug) یک قطعه کوچک اما حیاتی در صنعت برق و الکترونیک است که برای اتصال ایمن و استاندارد سیم و کابل به ترمینال‌ها، کلیدها، پیچ‌های اتصال و سایر تجهیزات الکتریکی استفاده می‌شود. این قطعه معمولاً از دو بخش اصلی تشکیل شده است:

1. قسمت هادی (معمولاً از مس، آلومینیوم یا آلیاژهای خاص) که به سیم متصل می‌شود.

2. قسمت عایق (روکش PVC یا مشابه) که ایمنی و جلوگیری از اتصال کوتاه را تضمین می‌کند.

سرسیم در اصطلاح فنی انگلیسی معادل:

• Wire Terminal (پرکاربردترین اصطلاح)

• End Connector

• Cable Lug (برای سایزهای بزرگتر)

• Bootlace Ferrule (برای سیم‌های افشان ریز)

ابزار اتصال:

• Crimping Tool (اصطلاح عمومی)

• Wire Crimper (اصطلاح تخصصی‌تر)

• Terminal Crimper (برای انواع خاص سرسیم)

2. انواع سرسیم (Wire Terminals) و معادل انگلیسی

3. ابزارهای پرس (Crimping Tools) – انواع و کاربردها

3.1 پرس دستی (Hand Crimper)

• مدل استاندارد: Ratchet Crimper (دارای مکانیزم قفل شونده)

• ویژگی: دقت بالا برای کارهای ظریف

• محدوده سایز: 0.5-6mm²

3.2 پرس برقی (Electric Crimper)

• مدل‌ها:

  • Benchtop (ثابت)

  • Portable (قابل حمل)

• مزیت: سرعت عمل بالا در پروژه‌های بزرگ

3.3 پرس هیدرولیکی (Hydraulic Crimper)

• کاربرد: کابل‌های با سایز بالا (بالای 50mm²)

• فشار کار: تا 12 تن

4. استانداردهای بین‌المللی

• UL 486A/B: استاندارد اتصالات سیم در آمریکا

• IEC 60352: استاندارد بین‌المللی اتصالات بدون لحیم

• DIN 46234: استاندارد آلمانی برای سرسیم‌ها

5. نکات فنی در انتخاب ابزار

1. تناسب فک پرس با نوع سرسیم:

   • نوع Insulated (عایق دار)

   • نوع Non-insulated (بدون عایق)

2. مشخصات فنی مهم:

   • محدوده سایز کابل (AWG/mm²)

   • جنس فک‌ها (فولاد کربنی/کروم)

   • نیروی پرس مورد نیاز

3. نشانه‌های کیفیت:

   • علامت VDE (تاییدیه ایمنی الکتریکی)

   • نشان CE (مطابقت اروپایی)

6. روش صحیح پرس کردن (Crimping Process)

1. آماده‌سازی سیم:

   • لخت کردن عایق به اندازه دقیق

   • تاب دادن رشته‌های افشان

2. مراحل پرس:

   • قرار دادن سرسیم در جایگاه مناسب

   • اعمال فشار یکنواخت تا قفل شدن ابزار

   • بررسی اتصال (تست کششی)

3. بازرسی نهایی:

   • عدم وجود لبه‌های تیز

   • پوشش کامل هادی

   • استحکام مکانیکی

7. اصطلاحات تکمیلی

• Stranded Wire: سیم افشان

• Crimp Barrel: بخش پرس شونده سرسیم

• Insulation Support: بخش حفاظت از عایق

• Strain Relief: محافظ ضد کشش

این راهنما با ارائه معادل‌های دقیق انگلیسی و اصطلاحات فنی، به متخصصان برق کمک می‌کند تا:

• از ابزارهای مناسب استفاده کنند

• اصطلاحات را به درستی به کار ببرند

• استانداردهای بین‌المللی را رعایت نمایند

چرا از سرسیم استفاده می‌کنیم؟

1. ایمنی بالا:

   • جلوگیری از پراکندگی رشته‌های سیم‌های افشان و کاهش خطر برق‌گرفتگی.

   • جلوگیری از گرمایش بیش‌ازحد در محل اتصال (به دلیل تماس کامل سطح مقطع سیم با ترمینال).

2. اتصال مطمئن‌تر:

   • کاهش مقاومت الکتریکی در نقطه اتصال.

   • جلوگیری از شل شدن اتصالات به مرور زمان (به‌ویژه در سیستم‌های پرارتعاش مانند خودرو یا صنایع).

3. سرعت و سهولت نصب:

   • نصب سریع‌تر نسبت به روش‌های سنتی (مثل پیچیدن سیم یا استفاده از چسب برق).

4. مطابقت با استانداردهای روز:

   • استانداردهای جدید (مانند IEC 60352 و DIN 46234) استفاده از سرسیم را در بسیاری از کاربردها اجباری کرده‌اند.

انواع اصلی سرسیم

نحوه استفاده صحیح از سرسیم

1. انتخاب سایز مناسب:

   • سرسیم باید متناسب با سطح مقطع سیم (مثلاً ۱.۵ یا ۲.۵ میلی‌متر مربع) و سایز پیچ ترمینال انتخاب شود.

2. پرس کردن (Crimping):

   • سیم لخت‌شده داخل سرسیم قرار می‌گیرد.

   • با ابزار پرس مخصوص (Crimping Tool) فشرده می‌شود تا اتصال دائمی ایجاد شود.

3. نصب روی ترمینال:

   • قسمت هادی سرسیم زیر پیچ ترمینال قرار گرفته و محکم می‌شود.

معرفی تخصصی سرسیم دوشاخ مدل SV1.25-4S (فورک ترمینال)

1. مشخصات فنی محصول

• نوع اتصال: دوشاخه (Fork Terminal)

• سایز سیم پذیر: حداکثر 1.5 میلیمتر مربع

• جنس هادی: مس با خلوص 99.95% با آبکاری قلع

• روکش عایق: PVC غیرقابل اشتعال (Self-extinguishing)

• رنگ شناسایی: قرمز (مطابق استاندارد DIN)

• کد محصول: SV1.25-4S

2. ویژگی‌های کلیدی

• یکپارچه‌سازی رشته‌ها: جلوگیری از پراکندگی رشته‌های سیم افشان

• اتصال ایمن: تضمین تماس کامل سطح مقطع با ترمینال

• پایداری حرارتی: مقاوم در برابر گرمایش بیش از حد

• سازگاری الکتریکی: کاهش مقاومت تماس و تلفات انرژی

3. استانداردهای تطابق

• مطابق با IEC 60998

• رعایت استاندارد DIN 46234

• تاییدیه UL 486A

4. کاربردهای اصلی

• تابلوهای توزیع خانگی و صنعتی

• اتصالات کلید و پریزهای صنعتی

• ترمینال‌های دستگاه‌های الکترونیکی

• تابلوهای کنترل PLC

5. جدول سایزبندی

6. روش نصب صحیح

1. آماده‌سازی سیم:

   • لخت کردن عایق به اندازه 8-10mm

   • تاب دادن رشته‌ها به صورت فشرده

2. پرس کردن:

   • استفاده از کرمپینگ تول مناسب (فک 1.5mm²)

   • پرس از ناحیه Waterproof Crimp Zone

3. نصب نهایی:

   • قرارگیری دقیق زیر پیچ ترمینال

   • سفت کردن پیچ با گشتاور 0.8-1.2 Nm

7. مزایای ایمنی

• پیشگیری از آتش‌سوزی:

  • روکش PVC با خاصیت خودخاموش‌شوندگی

  • محدود کردن گرمایش موضعی

• جلوگیری از اتصال ناقص:

  • طراحی ویژه Waterproof Crimp Zone

  • سطح تماس 360 درجه

8. بسته‌بندی و موجودی

• واحد فروش: بسته 100 عددی (پاکت پلاستیکی ضداستاتیک)

• جعبه کارتنی: 2000 عدد (20 بسته 100 تایی)

• کد انبارداری: EAN-13 626******4215

9. هشدارهای فنی

⚠ از پرس کردن با انبرهای معمولی خودداری شود
⚠ در محیط‌های با دمای بالای 70°C استفاده نشود
⚠ قبل از نصب از عدم وجود اکسید روی سطح مس اطمینان حاصل شود

10. گواهی‌های کیفیت

• تست مکانیکی 5000 بار Insertion/Extraction

• تست حرارتی 1000 سیکل (-25°C تا +105°C)

• تست مقاومت عایقی 2.5kV برای 1 دقیقه

این محصول با طراحی بهینه، نیازهای جدید صنعت برق در زمینه اتصالات ایمن و مطمئن را به طور کامل پوشش می‌دهد و گزینه ایده‌آل برای پروژه‌های با استانداردهای روز دنیا محسوب می‌شود.

هشدارهای مهم

⚠ از پرس کردن با انبرهای غیراستاندارد خودداری کنید (اتصال ناقص باعث گرمایش و آتش‌سوزی می‌شود).
⚠ در محیط‌های مرطوب از سرسیم‌های روکش‌دار یا آبکاری‌شده (مثل قلع یا نیکل) استفاده کنید.
⚠ هرگز از سرسیم آلومینیومی برای سیم مسی (و بالعکس) استفاده نکنید، مگر از نوع دو فلزی (Bimetallic).

جمع‌بندی

سرسیم یک راه‌حل ایمن، سریع و استاندارد برای اتصال سیم‌ها به تجهیزات الکتریکی است که امروزه در تمامی پروژه‌های برق‌کشی خانگی، صنعتی و خودرویی کاربرد دارد. انتخاب نوع مناسب آن بر اساس جنس، سایز و محیط کار، از خرابی سیستم جلوگیری می‌کند.

🔌 نکته: برای خرید سرسیم به نشان‌های استاندارد مانند UL، IEC یا DIN روی بسته‌بندی توجه کنید!